Sözlük


TümüA B C Ç D E F G H I İ J K L M N O Ö P Q R S Ş T U Ü V W X Y Z

Tümü

Akım Sitometrisi:Hücreleri saymak ve sınıflandırmak için kullanılan oldukça hassas ve kesin bir laboratuvar tekniğidir. Akım sitometrisi PNH hastalığı için standart tanı testi olarak kabul edilmiştir.
Antikoagülan:Kan pıhtılaşmasına son veren ilaçtır. Kan pıhtıları PNH hastaları için gerçek bir risk teşkil etmektedir.
Antikorlar :Bağışıklık sisteminiz tarafından üretilen ve bakteriler gibi yabancı hücreleri bulup saldıran proteinlerdir.
Aspartat Transaminaz (AST) :Belirli doku ve organlar hasar gördüğünde hücreler tarafından kana karıştırılan bir enzimdir. AST kırmızı kan hücrelerinde, karaciğerde, kalp hücrelerinde ve kas dokularında bulunur. Yüksek kan AST düzeyleri belirli hücrelerin gördüğü hasarın oranıyla doğrudan ilşkilidir.
Bağışıklık sistemi:Bir canlıdaki hastalıklara karşı koruma yapan, patojenleri ve tümör hücrelerini tanıyıp onları yok eden işleyişlerin toplamıdır. Bağışıklık sisteminiz vücudunuzun kendi sağlıklı dokularını tanımazsa ve kendi hücreleriyle çatışırsa bu durum ortaya çıkar.
Bağışıklık sistemi yetersizliği:Bağışıklık sisteminin düzgün bir şekilde çalışmadığı bir durum olup vücudu enfeksiyonlara daha açık hale getirir.
Beyaz kan hücreleri :Beyaz kan hücreleri vücuttaki yabancı hücreleri tahrip eden bağışıklık sisteminin bir parçasıdır. Bu hücrelerin farklı türleri vardır: nötrofiller, eozinofiller, bazofiller, lenfositler ve monositler.
Bilirubin :Bir kırmızı kan hücresi öldüğünde ortaya çıkan kırmızımsı-sarı bir atık üründür. Çok fazla miktardaki bilirubin PNH'de kırmızı kan hücrelerinin yıkımının (hemoliz) bir sonucu olabilir ve ciltte ve göz beyazlarında sarı renkteki renk değişimine neden olur.
Budd-Chiari sendromu :Karaciğerdeki ana kan damarı olan hepatik vende pıhtı bulunmasıdır. Burası pıhtı oluşumu açısından olağan bir yer değildir ve bu bir PNH belirtisi olabilir. Budd-Chiari sendromu bulunan herkes PNH açısından taranmalıdır.
CD59 :Hücre zarının dışında yer alan ve hücreleri hücre ölümünden (lizis) koruyan bir proteindir. Eksik çıpa (ankor) proteinleri nedeniyle bu protein PNH kan hücrelerinde bulunmaz.
Disfaji :PNH hastalarında görülebilen bir semptom olan yutkunmada zorluktur.
Dispne :PNH hastalarında görülebilen bir semptom olan nefes darlığıdır.
Enzim :Vücut işlevlerinde yardımcı olan bir tür proteindir. Bir hücredeki neredeyse her işlem için, ilgili işlemin makul bir hızda gerçekleşmesi amacıyla enzimlere ihtiyaç duyulur.
Eritrosit :Kırmızı kan hücresinin diğer adıdır.
Fagositoz :Beyaz kan hücrelerinin istilacı hücreleri çevrelediği ve öldürdüğü süreçtir.
Gen:Hem kodlama hem de kodlama olmayan dizilerde dahil olmak üzere tüm bilgi sentezi için gerekli olan bir DNA molekülünün bir segmentidir. Her gen kromozom haritasında belirli bir konuma sahiptir. Bu esansiyel proteinlerin nasıl yapılacağı hakkındaki genetik bilgidir. Aileden miras olarak gelen bu bilgi, hücrenin özelliklerini belirler.
Glikosil-fosfatidilinozitol (GPI) :Proteinleri hücre yüzeyine bağlayan önemli bir ankor protein tipidir. PNH kırmızı kan hücreleri GPI-çıpa proteinlerden yoksundur. Bu GPI ankorları olmadan bazı proteinler hücrelerin yüzeyinden ayrılırlar ve hücreler vücudun kompleman sistemi tarafından tahribata uğrar. (Komplemana bakınız)
GPI-ankorlu proteinler :Hücre yüzeyine GPI adı verilen bir ankor tarafından bağlanan proteinlerdir. PNH hastalığında, GPI-ankorlu proteinler bulunmaz ve bu nedenle kırmızı kan hücreleri bağışıklık sistemi tarafından yok edilmeye açıktır.
Granülosit :Herhangi bir granül içeren hücrelere verilen isimdir.
Ham testi :PNH için geliştirilen ilk testlerden biri olan Ham testi zayıf asitte kırmızı kan hücrelerinin artan frajililtesini inceler. Bu test artık temel PNH tanı testi olarak kullanılmamaktadır çünkü Akım sitometrisi artık en hatasız test olarak kabul görmektedir.
Haptoglobin :Vücuttan serbest hemoglobinin atılmasını sağlayan kandaki bir proteindir. PNH'de çoğunlukla, tahrip olmuş kırmızı kan hücrelerinden salınan tüm hemoglobini "temizleyecek" kadar haptoglobin yoktur. Bu durumun sonucunda koyu renkte idrar ve diğer PNH belirtileri ortaya çıkar.
Helsinki Bildirgesi:Dünya Tıp Topluluğu (WMA) tarafından geliştirilmiş olup insanlarda yapılan deneylerle ilgili tıp dünyasının belirlediği etik ilkeleri içerir.
Hematokrit :Kanın kırmızı kan hücreleriyle doldurulan hacmini ifade eder.
Hematopoez :Kemik iliğinde meydana gelen kan hücresi üretimidir. Hematopoez yeteri miktarda olmadığı sürece, PNH'de kırmızı kan hücresi yıkımından kaynaklanan anemi daha da derinleşebilir. Bu durum aynı zamanda kemik iliği ile ilgili aplastik anemi (AA) gibi diğer hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Hemoglobin :Tüm vücutta oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerindeki kahverengimsi-kırmızı maddedir.
Hemoglobinüri:İdrarda hemoglobin bulunmasıdır. Hemoglobinüri PNH tanısı konmuş hastaların yaklaşık %25'inde görülen "kola renkli" ya da koyu renkli idrar için kullanılan teknik bir terimdir. Kırmızı kan hücrelerinden salınan hemoglobin PNH'de olduğu gibi, koruyucu proteinden yoksun kırmızı kan hüclerinin tahribatı sonucu açığa çıkar. Eğer hemoglobin vücut sistemleri tarafından tam anlamıyla işlenmiş değil ise, bu vücut tarafından atık olarak görülür ve idrara karakteristik kola-kahve rengini verir.
İdrar analizi:İdrar üzerinde gerçekleştirilen bir testtir. İdrar testi genellikle hastada PNH hastalığı olma şüphesi üzerine yapılan testlerin bir parçası olarak uygulanır.
Kan pıhtısı :Trombositler ve kan içindeki pıhtılaşma sisteminin önemli bir bileşeni olan fibrinojen proteini birleştiklerinde kan pıhtısı oluştururlar (aynı zamanda "trombus" olarak adlandırılır). Bu pıhtılar, boyutlarına ve yerlerine göre, toplardamar ve atardamarlar ı tıkayabilirler, (tromboza bakınız) ve PNH hastalarında ciddi problemlere neden olabilir.
Kan pulcukları (Trombositler) :Kanınızda pıhtılaşma sürecinin önemli birer bileşeni olan hücrelerdir. Bazı proteinlerle uyum içinde çalışan kan pulcukları kendinizi kestiğinizde kanamanızı durdurmaya ve kan damarları içindeki kan akışını önlemeye yardımcı olurlar. PNH gibi hastalıklarda, kan pulcukları birbirlerine yapışırlar ve damar içinde zararlı olabilecek kan pıhtılarına dönüşürler.
Kemik iliği :Büyük kemikler içindeki yumuşak dokudur. Kemik iliği, hematopoez olarak bilinen bir süreç yoluyla kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve plateletleri oluşturan kök hücreleri içerir.
Kemik iliği aspirasyonu :Kemik iliğinizden az miktarda sıvının kalçadan yerleştirilen bir iğne yardımıyla alındığı bir tıbbi testtir. Bu test genellikle kemik iliği biyopsisinden önce gerçekleştirilir.
Kemik iliği biyopsisi :Genellikle kalçadan olmak üzere, küçük bir katı kemik parçasının alındığı bir tıbbi işlemdir. PNH tanısı koyma aşamasında yardımcı olabilir.
Kemik iliği transplantasyonu (KİT) :Kusurlu kemik iliğinin vücudun kendi (otojenik) kemik iliğiyle ya da bir başkasının (allojenik) kemik iliği ile değiştirilmesi işlemidir. Bu işlem tüm PNH hücrelerini kemik iliğinden temizleyebilir ancak ciddi riskleri ve yan etkileri bulunmaktadır.
Kırmızı kan hücreleri (KKH) :Kırmızı kan hücreleri sürekli vücutta dolaşarak oksijen taşırlar ve atıkları (karbondioksit) vücuttan atarlar. PNH kırmızı kan hücreleri, kompleman olarak bilinen vücudun savunma sisteminin bir bölümü tarafından sürekli olarak saldırıya uğrarlar ve tahrip edilirler.
Kök hücreler:Kemik iliğinizde üretilen ve kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve kan pulcuklarına dönüşebilen hücrelerdir. PNH kök hücrelerde ortaya çıkan bir hastalıktır.
Kompleman :Vücut savunma sisteminizin yabancı organizmaları (bakteriler gibi) ve bir bütün olarak hücreleri (tanıdık ya da yabancı) yok eden bir bölümüdür. PNH'de, kompleman spesifik koruyucu proteinlerden yoksun kırmızı kan hücrelerinin yok edilmesinden sorumludur.
Kreatinin :Kreatinin kastaki kreatinin fosfatın yıkılma ürünüdür. Kreatinin idrarla vücut dışına atılır. Bu test kreatinini ölçerek böbreklerinizin nasıl çalıştığı hakkında bilgi verir.
Laktat dehidrogenaz (LDH) :Vücudun birçok organında bulunan ve özellikle kırmızı kan hücrelerinde bolca yer alan bir enzimdir. LDH PNH ile ilişkili belirti ve semptomların altında yatan nedeni olan hemolizin anahtar göstergesidir.
Lenfosit :Vücudun bağışıklık yanıtını düzenleyen ve enfeksiyonla savaşta çok önemli olan belirli bir tür beyaz kan hücresidir. İki tür lenfosit vardır: T hücreleri ve B hücreleri.
Lizis :Bir hücrenin yıkılmasını ifade eder. PNH hastalarında kırmızı kan hücreleri kompleman (vücudun bağışıklık sistemi) tarafından lize edilir.
Mikrositik anemi :Vücutta çok az hemoglobin olduğunda mikrositik anemi ortaya çıkarak kemik iliği içerisindeki hücre bölünmesinin normalden daha uzun sürede gerçekleşmesine ve daha küçük hücrelerin meydana gelmesine yol açar.
Myelodisplastik sendromlar (MDS) :Kemik iliği içinde düzenli kan hücresi üretimiyle ilgili sorunların yaşandığı büyük ve heterojen kan hastalıkları grubudur. MDS genel olarak yaşlı insanlarda görülür ve "akut lösemi"ye dönüşme riski vardır. Bu nedenle, MDS bazen "prelösemik durumlar" olarak adlandırılır. PNH bazen fakat sık sık değil, MDS ile birlikte görülebilir. (ör; bütün PNH hastaların yaklaşık% 2'sinde MDS görülür.
Nitrik oksit :Düz kas tonusu gibi işlevleri düzenleyen önemli bir moleküldür. Kan dolaşımındaki nitrik oksidin azalması tehlikeli pıhtıların oluşmasına neden olabilir ve karın ağrısı, sırt ağrısı, yutkunmada zorluk (disfaji), erektil disfonksiyon ve pulmoner hipertansiyon gibi PNH ile ilişkili semptomlar görülebilir.
Nötrofil :İstilacı hücrelere saldıran ve vücudun genelinde görülen ve en yaygın beyaz kan hücresi türüdür.
Nötropeni :Nötrofil hücre sayısındaki eksikliktir. Bu yetmezlik tehlikelidir çünkü vücudun enfeksiyona karşı zayıf savunma araçlarını kullanmasına neden olur.
Otoimmün Hastalıklar :Bağışıklık sisteminiz vücudunuzun kendi sağlıklı dokularını tanımazsa ve kendi hücreleriyle çatışırsa bu durum ortaya çıkar.
Paketlenmiş kırmızı kan hücreleri (KKH) :Transfüzyonları daha çabuk ve daha kolay hale getirmek için kırmızı kan hücrelerinden plazmanın (kanın sıvı kısmı) ayrıldığı konsantre miktardaki kandır.
Pansitopeni:Kandaki kırmızı ve beyaz kan hücrelerinin ve plateletlerin sayısının azalmasıdır
Paroksismal noktürnal hemoglobinüri (PNH) :Kırmızı kan hücresinin kronik yıkımıyla karakterize ve çoğu zaman ciddi sağlık sorunlarıyla sonuçlanan bir hastalıktır. Belirti ve semptomları arasında karın ağrısı, yutkunmada zorluk, anemi, nefes darlığı, yorgunluk ve hayatı tehdit eden kan pıhtısı, böbrek yetmezliği ve hayati organ hasarı gibi komplikasyonlar bulunur.
Paroksizm :Bir hastalığın semptomları ya da periyodik ataklarındaki artıştır. PNH hastaları idrarları koyulaştığında veya nefes almak sıkıntısı çektiklerinde hemoliz (kırmızı kan hücrelerinin yıkımı) oranında artış olduğunda farkedebilirler. Bu belirtiler alevlenmelerde veya paroksizmli dönemler sırasında daha ağır olur.
PIG-A :Önemli proteinleri hücrelerin yüzeyine ekleyen GPI zincirinin ayrıntılı kopyasını oluşturan gendir. PNH bu gendeki bir bozukluktan kaynaklanmaktadır.
Pıhtılaşma :Kan pıhtısı oluşumunda olduğu gibi, bir sıvının katı hale dönüşmesi.
PNH klonu :PNH'ye neden olan genetik bozukluktan etkilenen vücuttaki hücreler grubudur. Kan hücrelerinizin PNH'den etkilenme oranı genellikle kişinin klon büyüklüğü ile açıklanır.
Protein :Yaşayan tüm hücrelerin önemli bir bileşenidir. Enzimler ve antikorlar gibi çok çeşitli protein türleri bulunmaktadır ve bunların hepsi normal işleyiş için gereklidir.
Retikülositler:Çoğunlukla kemik iliğinde bulunan genç kırmızı kan hücreleridir. PNH hastalarının retikülositleri genellikle CD59 gibi önemli koruyucu proteinlerden yoksundur.
Sarılık :Kanda çok fazla oranda bilirubin bulunmasından kaynaklanan cilt ve göz akının sarılaşması durumudur. Hemoliz sonucunda bilirubin biriktiğinden, PNH hastalarında sarılık görülebilir.
Sekel:PNH gibi tıbbi rahatsızlıkların neticeleridirler. Karın ağrısı, yutkunmada sıkıntı ve erektil disfonksiyon PNH\'nin sekeli olabilir.
Serbest hemoglobin:Kırmızı kan hücrelerinden salınmış hemoglobindir. Bir görüşe göre kandaki serbest hemoglobin, pıhtıların gelişmesine ve organların hasar görmesine neden olmaktadır.
Serum :Pıhtılaşma oluştuktan sonra kandan ayrılan berrak, sarı sıvıdır. Hastanın PNH'si olup olmadığı da dahil olmak üzere, hastayla ilgili birçok unsuru ortaya çıkarmak için serum üzerinde çalışılabilir.
Sitopeni:Kanınızda bulunan herhangi bir hücre türünün sayısındaki eksikliktir.
Sitotoksik :\"Hücrelere zarar verici özellikte olan\" anlamında kullanılan kelimedir.
Sükroz hemoliz testi :PNH'den etkilendikleri takdirde kırmızı kan hücrelerini kesen ve lizise (yıkıma) uğratan bir solüsyona koymaktan oluşan bir PNH testidir. Akım sitometrisi günümüzde PNH tanısının standardı olarak kabul edilmektedir.
Tam kan sayımı (TKS) :Kanınızdaki her kan hücresinin miktarı hakkında bilgi sağlamak için az miktarda kanla yapılan bir testtir.
Transfüzyon :Bağışlanmış kan ya da kan bileşenlerini doğrudan kan dolaşımına nakleden ve bir sağlık çalışanı tarafından gerçekleştirilen bir işlemdir. Pnh nedeniyle kaybettiğiniz kırmızı kan hücrelerinin bir kısmını tamamlayıp geçici olarak bazı semptomlara karşı destek olunmasını sağlar.
E-Posta :
Şifre :
Yeni Üyelik | Şifremi Unuttum